Fabianizm

Ansiklopedi sitesinden
Gezinti kısmına atla Arama kısmına atla

Fabianizm, bir sosyalist ideoloji ve hareket olarak bilinir. İngiltere'de 19. yüzyılın sonlarına doğru ortaya çıkan bu ideoloji, yavaş, reformist ve evrimsel bir yaklaşıma dayanır. Fabian Sosyalistler Derneği tarafından temsil edilen bu hareket, radikal devrim yerine devlet müdahalesi ve toplumsal reformlar aracılığıyla sosyalizmin başarılmasını savunur.

Tarihçe ve Kökenler

Fabianizm, adını Roma İmparatorluğu'ndan gelen bir strateji olan "Fabius Maximus"un adından alır. Fabius Maximus, Hannibal'a karşı uzun ve yavaş hareket eden bir strateji izlemişti. Fabian Sosyalistler Derneği, bu tür yavaş ve sabırlı bir yaklaşımı benimsemiştir. Fabianizm, İngiltere'de 1884 yılında Sidney Webb, Beatrice Webb, Edward R. Pease ve George Bernard Shaw gibi entelektüeller tarafından kurulan Fabian Sosyalistler Derneği ile özdeşleşir.

Temel İlkeler

Fabianizmin temel ilke ve hedefleri şunlardır:

  • Reformizm: Fabianizm, sosyalizmi yavaş ve reformist bir şekilde elde etmeyi savunur. Devrimci şiddet yerine toplumsal reformlar ve devlet müdahalesi ile sosyalizmin gerçekleştirilmesini önerir.
  • Devlet Müdahalesi: Fabianlar, devletin ekonomiye ve topluma müdahale etmesini savunur. Kamu sektörünün genişlemesi, gelir vergilerinin artırılması ve refah devleti politikaları gibi önerilerde bulunurlar.
  • Sınıf İşbirliği: Fabianlar, işçi sınıfı ile orta sınıf arasında bir işbirliği ve uzlaşma çağrısı yaparlar. Sınıf çatışmasını azaltmayı ve toplumsal istikrarı teşvik etmeyi amaçlarlar.
  • Eğitim ve Bilinçlenme: Fabianlar, eğitim ve bilinçlenmenin toplumun ilerlemesi için temel olduğuna inanırlar. Eğitim yoluyla insanların daha bilinçli ve aktif vatandaşlar olmalarını teşvik ederler.
  • Evrensel Oy Hakkı: Fabianlar, evrensel oy hakkını desteklerler. Bu, demokrasinin güçlendirilmesi ve siyasi katılımın artırılması amacını taşır.

Fabian Sosyalistler Derneği

Fabian Sosyalistler Derneği (The Fabian Society), Fabianizmin önde gelen temsilcisi olarak kabul edilir. Dernek, İngiltere'deki politika ve toplumsal meseleler üzerinde etkili olmuştur. Fabianlar, sosyalist politikaların olgunlaşmasına ve İngiliz toplumunda köklü değişikliklere katkıda bulunmuşlardır.

Etkileri

Fabianizmin etkileri sadece İngiltere ile sınırlı değildir. Bu ideoloji, birçok ülkede benzer reformist ve sosyal demokrat hareketlere ilham vermiştir. Özellikle İsveç, Norveç ve Yeni Zelanda gibi ülkelerde benzer politikalar uygulanmıştır.

Eleştiriler

Fabianizm, eleştirilere tabi tutulmuştur. Eleştirmenler, yavaş ve reformist yaklaşımın sosyalizmi gerçekleştirmekte yetersiz olduğunu savunurlar. Ayrıca, devlet müdahalesinin ekonomik özgürlüğü sınırlayabileceğini ve bürokrasiyi artırabileceğini öne sürerler.

Sonuç olarak, Fabianizm, sosyalizmi yavaş ve reformist bir şekilde elde etmeyi savunan bir ideoloji ve harekettir. Devlet müdahalesi, toplumsal reformlar, eğitim ve sınıf işbirliği gibi ilkelere dayanır. Fabian Sosyalistler Derneği, bu ideolojiyi temsil eden önde gelen bir kuruluştur ve İngiliz politikası üzerinde etkili olmuştur.