Alabaş
Alabaş, Brassicaceae (veya eski adıyla Cruciferae) ailesine ait bir sebzeyken bazı bölgelerde turpgiller (Cruciferae) ailesine dahil edilen, beyaz ve yuvarlak bir kök sebzesi olarak bilinir. Alabaş, Brassica rapa türüne ait bir bitkinin kök kısmıdır ve yaygın olarak Asya mutfağında kullanılmaktadır. Bu sebze, farklı kültürlerde çeşitli isimlerle anılmaktadır; örneğin, Japon mutfağında "daikon" olarak bilinirken, Kore mutfağında "mu" olarak adlandırılır.
| Alabaş | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
Kültür Grubu
| ||||||||||||||||||||
|
Brassica oleracea Italica |
| Alabaş, çiğ hali | |
|---|---|
| Besin değeri | |
| Enerji 10 kJ (0 kcal) | |
| - Şeker | 2.6 g |
| - Lif | 3.6 g |
| Yağ | 0.1 g |
| Protein | 1.7 g |
| Su | 91.00 g |
| A vitamini | 2 μg (%0) |
| Tiyamin (Vit. B1) | 0.05 mg (%4) |
| Riboflavin (Vit. B2) | 0.02 mg (%1) |
| Niyasin (Vit. B3) | 0.4 mg (%3) |
| Pantotenik asit (Vit. B5) | 0.165 mg (%3) |
| B6 vitamini | 0.15 mg (%12) |
| B12 vitamini | 0 μg (%0) |
| C vitamini | 62 mg (%103) |
| D vitamini | 0 μg (%0) |
| E vitamini | 0.48 mg (%3) |
| K vitamini | 0.1 μg (%0) |
| Kalsiyum | 24 mg (%2) |
| Demir | 0.4 mg (%3) |
| Magnezyum | 19 mg (%5) |
| Mangan | 0.139 mg (%7) |
| Fosfor | 46 mg (%7) |
| Potasyum | 350 mg (%7) |
| Sodyum | 20 mg (%1) |
| Oranlar yetişkinler için alınması önerilen oranlardır. | |
Alabaşın kökü genellikle beyaz renkte olmasına rağmen, bazı çeşitlerde pembe, mor veya yeşil renklerde de olabilir. Genellikle yuvarlak veya silindirik bir şekle sahiptir ve genellikle 20 ila 35 santimetre uzunluğunda olabilir. Alabaşın tadı, tatlı ve hafif keskindir ve turp veya daikon gibi baharatlı bir aroması vardır.
Alabaş, düşük kalorili bir sebze olup, lif, C vitamini, potasyum ve folat gibi birçok besin maddesi içerir. Ayrıca, antioksidanlar ve fitokimyasallar açısından da zengindir, bu da sağlık açısından pek çok fayda sağlayabilir.
Bu sebze çeşitli şekillerde tüketilebilir. Çiğ olarak salatalarda kullanılabilir veya rendelenerek turşu yapımında kullanılabilir. Ayrıca, çorba, sote veya wok yemeklerinde lezzet verici bir bileşen olarak kullanılabilir. Alabaş ayrıca fermente edilerek turşu yapılabilir ve bu da onun sindirilebilirliğini artırabilir ve probiyotik özelliklere sahip olabilir.
Alabaşın sağlık açısından birçok faydası vardır. Lif açısından zengin olması sindirim sağlığını destekleyebilir ve sindirim sisteminin düzgün çalışmasına yardımcı olabilir. Ayrıca, düşük kalorili olması ve yüksek su içeriği sayesinde kilo yönetimine de katkıda bulunabilir. Antioksidanlar bakımından zengin olması, hücresel hasara karşı koruyucu olabilir ve kanser riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, folat ve C vitamini içeriği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve genel sağlığı destekleyebilir.
Alabaşın kültürel önemi de önemlidir. Asya mutfağında ve diğer bölgelerde popüler bir sebze olmasıyla birlikte, bazı kültürlerde geleneksel olarak önemli bir yere sahiptir. Örneğin, Japon mutfağında çeşitli yemeklerde yaygın olarak kullanılır ve Japon mutfağının vazgeçilmez bir parçasıdır. Kore mutfağında ise kimchi yapımında sıkça kullanılır ve bu da Kore mutfağının temel bir öğesidir.